1. Tình bạn và tình huynh đệ là gì?
Tình cảm của người Nữ tu như thế nào? Tu sĩ không phải là không còn sống tình cảm mà là sống một cách đặc biệt. Lời sống khiết tịnh là chúng ta không sống đời sống gia đình, còn tất cả những điều còn lại chúng ta vẫn sống như tình cảm gia đình anh chị em, bạn bè…Vậy lời khấn độc thân là chúng ta không sống tình yêu vợ chồng, không nếm cảm sự ngọt ngào êm đềm của vợ chồng. Người nữ tu khước từ tình làm mẹ về thể lý nhưng chúng ta làm mẹ của những người tàn tật, bệnh nhân, những trẻ em mồ côi…
* Bản chất tình bạn và tình chị em.
Theo nghĩa nhân loại: Trong tất cả nền văn hóa trên thế giới tình bạn được coi là cao quý. Văn hóa Hy Lạp có nhiều tác giả đào sâu về tình bạn. Ví dụ: Điển hình hai triết gia SoGras và Aristop.
Tình bạn giống như mặt trời trong cuộc sống chúng ta.
Tình bạn là ơn lớn nhất sau Thần Linh Thiên Chúa ban cho con người.
Một người muốn sống lâu cần một chút rượu ngon và tình bạn.
Các châm ngôn nói về tình bạn thật là giả.
- Châm ngôn người Ả Rập: Chúng ta có thể sống không có một người anh em, nhưng không thể không có tình bạn.
- Người bạn có thể trở thành người anh em, nhưng người anh em chưa chắc trở thành người bạn.
* Có nhiều thứ tình yêu nhưng là người Thánh hiến chúng ta chú ý đến hai thứ Tình yêu.
+ Tình yêu huynh đệ:
Một cách nhân bản nó là nền tảng cho một thứ tình yêu khác.
Đó là một thái độ có trách nhiệm đón tiếp tốt lành muốn sự thiện ích cho người khác, săn sóc con người bất cứ họ là ai. Đó là một tình yêu đại đồng không trừ ai.
Chúng ta có thể nói chúng ta là anh em với nhau nhưng không thể nói tất cả là bạn vì nó không có thật.
Tình yêu huynh đệ vượt xa ranh giới chủng tộc, màu da, giai cấp và mọi thứ khác. Tin mừng Thánh Matthêu đã nói chúng ta là anh chị em với nhau (Mt 23).
+ Tình yêu giữa bạn bè với nhau:
Tình yêu bạn bè nó là một sự lựa chọn. Đó là một thứ tình yêu không thể có với mọi người mà chỉ có với một vài người. Đâu là lý do nảy sinh tình bạn?
Từ một sở thích, cùng có những sở thích giống nhau, nảy sinh tình cảm.
Tâm tình giống hoặc khác nhưng bổ túc cho nhau.
Cùng quê, cùng dân tộc, cùng tiếng nói, cùng tôn giáo, cùng chí hướng, cùng tư tưởng chính trị.
Tình bạn luôn luôn là một sự lựa chọn (Ga 15).
Thế thì người bạn của chúng ta là ai?
Là người mà chúng ta tìm thấy sự nâng đỡ, tha thứ, chia sẻ và cả những lời khiển trách chúng ta. Bởi vì lời khiển trách đó vẫn là lời của một người bạn mà chúng ta tin. Dù hai người bạn ngồi im lặng vẫn có một cái gì đó nối kết. Im lặng có thái độ diễn tả sự cảm thông sâu sa nhất. Bạn bè với nhau vẫn cảm thấy rất gần gũi nhau dù sống cách xa nhau trong không gian. Dù xa nhưng vẫn cảm nhận được tâm tình của nhau. Nó rất khác với tình yêu nhục dục, họ phải gần nhau, cọ sát nhau bằng thân xác. Tình yêu nhục dục của hai người si mê nhau có điểm tham chiếu là sự đụng chạm trên thân xác. Tình yêu này đòi hỏi người yêu phải hiện diện trước mặt tôi. Nó đóng kín trước chân trời với mọi người. Nếu một tu sĩ mà si mê ai đó thì chỉ có người đó không còn thấy Chúa và người khác nữa. Người đó bị hoàn toàn chiếm hữu bó buộc bởi một tình yêu lệch lạc làm tê liệt không còn thấy ai nữa.
Tình bạn nó vượt ra ngoài tính dục, vượt qua sự tiếp xúc với nhau bằng thân xác hay giới tính. Nó rộng lớn hơn, có thể giữa hai người cùng phái, cùng lý tưởng hoặc khác phái, khác lý tưởng, khác tuổi tác nhưng vẫn có thể là bạn của nhau. Điều quan trọng của tình bạn là hiểu, tin tưởng và chân thành, trung tín với nhau, chứ không phải là sự gần gũi săn sóc cho nhau. Nó bao gồm những sắc thái: Ước mong được thiện ích cho bạn. Tin tưởng thổ lộ điều thầm kín nhất cho nhau. Nó là tương quan hai chiều giữa hai người bạn với nhau. Kết quả tương quan của tình bạn đó là sự hiệp thông một cách hình ảnh là “Chúng tôi”. Tâm đồng ý hợp. Tôi là phần cuộc sống của bạn và bạn là phần cuộc sống của tôi. Khi một trong hai đau khổ thì người kia cảm được như thể đau khổ của chính mình. Chúa Giêsu thấy đau như Tông đồ Giuđa phản bội, Phêrô chối từ.
2. Tình bạn và tình bác ái:
Chúng ta phải đặt ra vấn nạn này vì nhiều người đặt ra tình bạn và tình bác ái khác nhau. Tình bạn là tình nhân loại, còn tình bác ái là tình tham dự vào Tình yêu Thiên Chúa. Bác ái là một ơn ban. Tình bạn chúng ta chỉ có với một số ít người. Tình bác ái là ơn Chúa ban đối với mọi người không trừ ai. Tình bác ái bao gồm cả tình bạn và cả tình yêu khác. Theo Kitô giáo tình bạn nó cũng là tình bác ái, nhưng tình bác ái nó rộng lớn hơn nhiều. Triết gia Aristop đã nói: Ai nói mình có người bạn thì người đó không có người bạn nào hết vì tình bạn nó rất sâu xa và chỉ dành cho một số người mà thôi. Tình bạn và tình bác ái bổ túc cho nhau.
Đâu là tình yêu anh hùng? Đó là tình yêu đối với người thù nghịch như Chúa Giêsu đã dạy: Hãy yêu kẻ thù. Tôi trao ban tình yêu nhưng được nhận lại bằng sự thù ghét. Tình yêu đó mạnh mẽ anh hùng nhất. Chúa Giêsu là người hùng.
3. Tu sĩ và đời sống tình cảm:
Chúng ta là Tu sĩ, chúng ta phải sống tích cực đời sống tình cảm của mình. Vậy phải sống như thế nào nếu không nó sẽ rất tiêu cực.
Một vài chiều kích tiêu cực:
- Một vài tu sĩ Dòng Kín bị bệnh tâm thần họ sống khô khan tình cảm, một con tim vô cảm thì không thể yêu Chúa và yêu người khác được.
- Hiếu chiến gặp ai cũng muốn biểu lộ tình cảm bằng nhiều cách khác nhau như chỉ trích hết mọi người hoặc với một số người hoặc với chính mình… Họ phản ứng giống như con mèo, con nhím. Họ dễ thương với người ngoài nhưng khủng khiếp với chị em. Lý do mình tấn công người khác, người khác tấn công mình, mình rút lui và đóng kín. Thái độ này nguy hiểm nó mặc áo nhân đức nhưng ẩn chứa sự hiếu chiến. Nhân đức khác với hiếu chiến. Nó là sự quân bình và yêu thương.
- Sự ghen tương:
Ham hố quyền bính. Hoạt động thái quá mà không hoạt động tông đồ…
- Hay bối rối. Bệnh tâm lý, đối với người này khó mà lý luận với họ. Cần phân biệt sự bối rối với một lương tâm tế nhị. Lương tâm tế nhị chú ý đến việc nhỏ nhặt nhưng với tư thế quân bình và yêu thương, còn bối rối thì không có quân bình và không yêu thương.
- Nghiện rượu:
Một tu sĩ Linh mục mà nghiện rượu thì có vấn đề tình cảm vướng mắc không giải quyết được nên uống rượu phải quên đi.
- Mập phì:
Nếu tự nhiên Chúa cho mập thì bình thường, nhưng nếu vì tình cảm ăn nhiều, mập thì đó là vấn đề…
Kết luận: Là một tu sĩ chúng ta sống tích cực tình cảm cảu mình là yêu thương người khác và cảm thấy mình được yêu thương. Nó là một tình yêu thương cụ thể với những khuôn mặt con người cụ thể.
Cuộc sống tình cảm con người có hai mặt: yêu thương và ghen ghét. Nó giống chiếc áo, không thể mặc áo có mặt phải mà không có mặt trái. Vì thế, người tu sĩ cần kiểm soát tình cảm của mình để trong đời sống luôn thể hiện một tình cảm tích cực.
4. Tình bạn trong Cộng đoàn có thể có hay không?
Tình bạn của người Tu sĩ hướng tới những người gấn nhất trong cộng đoàn.
Cộng đoàn là môi trường đầu tiên chúng ta sống tình cảm của mình.
Tình cảm của chúng ta trong Cộng đoàn không thể chung chung được. Một là dẫn đến thờ ơ không quan tâm đến nhau. Hai là quan tâm đến nhau quá đáng mất tự do. Có thể sống gần phòng nhau mà không tương quan không biết đến nhau. Thường chúng ta quan tâm tới nhau trong công việc mà không sống tình bạn, tình huynh đệ với nhau trong cộng đoàn.
Nữ tu có nhiều tình cảm thì trái ngược lại với Nam tu thì ơ hờ lạnh nhạt. Nữ tu có nguy hiểm đó là sự ganh tị khép nép, nói hành nói xấu…Cuộc sống nam nữ bổ túc sửa lỗi cho nhau mà đời tu thì chỉ có một phái nên nhiều khi chúng ta quan trọng hóa vấn đề to tác lên. Nam tu có nguy cơ là không biết đến nhau. Nữ tu là không để cho nhau sống an lành.
Nữ tu có tình cảm rất phong phú. Chính điểm này mà chúng ta cần phát huy cho đúng đem lại lợi cho mình và cho người khác trong cộng đoàn.
Trong cộng đoàn chúng ta không thể có một tình yêu thương ngang hàng với nhau, cùng một cường độ như nhau. Chúng ta phải yêu thương tất cả mọi thành phần trong cộng đoàn như Chúa dạy, cầu mong thiện ích cho mọi người. Nhưng không phải với tất cả mọi người chúng ta có thể thộ lộ hết tâm tình. Trong Cộng đoàn tôi có bổn phận yêu thương mọi người và có quyền được mọi người yêu thương, nhưng tôi không có quyền đòi hỏi hết mọi người tin tưởng, chia sẻ thổ lộ tâm tình với tôi.
Trên bình diện tự nhiên chúng ta cảm thấy người này có thiện cảm với mình hơn người khác đó là chuyện bình thường. Trong Cộng đoàn cần biết chấp nhận thực tại này để sống trưởng thành hơn. Chúa Giêsu mời gọi chúng ta làm chứng cho tình huynh đệ trong cộng đoàn, anh em phải yêu thương nhau. Đời sống cộng đoàn không luôn là điều dễ dàng nhưng nó là một môi trường giúp chúng ta sống tích cực tình cảm của mình với mọi người.
Lời Chúa nói với chúng ta về tình bạn:
Bà Rút và Mẹ chồng
Đavit và Gionathan
Khôn ngoan có nhiều lời ca ngợi tình bạn
Huấn ca chương 6: Ai tìm được một người bạn là tìm được một kho tàng. Ai kính sợ Thiên Chúa thì tìm được người bạn ấy.
Chiêm ngắm gương mặt Chúa Giêsu KiTô: Chúa Kitô đã làm việc với đôi tay của một người trần gian. Ngài đã yêu thương với con tim của một con người như chúng ta.
Chúa Kitô đã sống tình cảm của Ngài như thế nào? Ngài sống với tình yêu thương hết sức rộng rãi nhưng cũng có thứ bậc trong tình yêu thương đó. Ví dụ: Ngài được gọi là bạn với quân tội lỗi và người tội lỗi. Có nhóm mười hai tông đồ, Gioan là người bạn được Chúa Giêsu thương mến nhất. Chúa Giêsu gọi nhóm mười hai là bạn hữu và trong đó có ba tông đồ thân tín nhất là: Phêrô, Gioan và Giacôbê. Tương quan của Chúa Giêsu rất tự do. Ngài tương quan với các phụ nữ. Chúa Giêsu phục sinh đầu tiên hiện ra với các phụ nữ. Điều đó khẳng định Chúa Giêsu giành cho nữ giới một chỗ đứng rất quan trọng. Dù trong thực tế thời đó vai trò của người phụ nữ bị chối bỏ nhưng không thể loại bỏ việc Chúa Giêsu hiện ra đầu tiên với các phụ nữ.
Vậy tình bạn trong cộng đoàn cần rút ra:
- Mong điều thiện ích cho người anh chị em.
- Tìm điều thiện ích cho một số người.
- Tình yêu thương bạn hữu với người mà ta tin tưởng chia sẻ chân thành…
Tình bạn trưởng thành cần tránh hai điều:
- Khuynh hướng loại trừ: Xảy ra khi trong cộng đoàn có những người hoặc một nhóm người tự tách mình ra khỏi cộng đoàn sống khép kín.
- Khuynh hướng bệnh hoạn: Là muốn chiếm hữu xăm lăng người khác bắt buộc hoặc đòi hỏi người khác phải tin tưởng mình.
- Sự chín mùi trong tình bạn là yêu thương tất cả mọi người chứ không chỉ có người bạn của tôi thôi. Tình bạn đích thực không thể có khi hai người, một nhóm người tách mình, trốn khỏi người khác để gặp gỡ nhau. Tình bạn trưởng thành không đòi hỏi là phải ở gần nhau, hoặc thư từ điện thoại mỗi ngày, hoặc không thể sống trong cộng đoàn mà thiếu người đó.
- Tình bạn trong đời tu là một giá trị cao quý, nhưng trong tình bạn có thể xảy ra những điều không được tốt đẹp là thiếu trưởng thành hoặc bệnh hoạn. Vì thế các Tu sĩ phải hết sức cẩn thận để ý đến tính liên kết trong cộng đoàn, tích cực xây dựng cộng đoàn với một tình yêu thương cởi mở chân thành.
5. Phải sống đời tình cảm tu sĩ như thế nào?
Người tu sĩ phải sống tình cảm của mình trong tương quan tình yêu với Thiên Chúa. Đừng quên rằng trong chúng ta có những khoảng trống vắng mà chỉ có Thiên Chúa mới lấp đầy được. Nếu chúng ta không sống đời cầu nguyện sâu đậm thì không thể nào sống đời tình cảm đúng nghĩa trưởng thành
Người tu sĩ phải yêu thương mọi người và cảm thấy mình được mọi người yêu thương. Yêu thương Cha mẹ, bạn bè, anh chị em và người nghèo.
Cộng đoàn dòng tu là chiếc nôi, là trường dạy tôi bài học yêu thương và nuôi dưỡng phát triển tình cảm của tôi.
Công tác tông đồ mà mỗi tu sĩ phải thi hành là cơ hội tôi luyện tình yêu thương của tôi để gặp gỡ người khác cách đơn sơ chân thành. Người tu sĩ phải có một con tim rộng mở đến với mọi người dù chỉ gặp họ trong chốc lát. Chúng ta không được hành xử với người khác như một hành động không có yêu thương dù họ là người khác chúng ta.
Tình bạn là tôn trọng yêu mến chứ không chiếm hữu, xâm lăng người bạn của mình.
Nên nhớ rằng, đừng tuyệt đối hóa tình bạn này vì chỉ có trên trời mới có tình bạn tuyệt đối.
Tiêu đề: TÌNH BẠN VÀ TÌNH HUYNH ĐỆ TRONG ĐỜI SỐNG THÁNH HIẾN 
6/11/2010, 9:54 pm
